| بررسی ارکان و جنبه‌های تربیتی قاعده زرّین اخلاق |
| کد مقاله : 2022-NCEEA3 (R1) |
| نویسندگان |
|
محبوبه جیحانی *1، احمد عبادی2 1دانشگاه اصفهان 2- دانشیار فلسفه و کلام، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران. |
| چکیده مقاله |
| قاعدۀ زرّین اخلاق، به عنوان یک اصل اخلاقی بنیادین، بر رفتار متقابل با دیگران بر اساس آنچه برای خود می‌پسندیم تأکید دارد. این قاعده در دو شکل مثبت و منفی بیان می‌شود: انجام دادن آنچه را که برای خود می‌پسندیم برای دیگران و اجتناب از رفتارهای ناپسند که برای خود نمی‌پسندیم. بررسی ارکان و جنبه‌های تربیتی این قاعده نشان می‌دهد که آن نه تنها به عنوان یک ابزار اخلاقی بلکه به عنوان پایه‌ای برای ایجاد روابط اجتماعی سالم عمل می‌کند. این قاعده با ترویج شفقت، رحمت و همدلی، زمینه‌ساز زندگی مسالمت‌آمیز در جامعه است. از نظر تربیتی، قاعده زرین کمک‌کننده به رشد اخلاقی افراد است تا بتوانند با درک نیازها و آرزوهای دیگران، روابطی سازنده‌تر داشته باشند. همچنین این قاعده از وجدان اخلاقی ناشی شده است؛ یعنی رفتار ما باید با باورهای اخلاقیمان هماهنگ باشد تا بتوانیم انتظار داشته باشیم دیگران نیز همان‌گونه رفتار کنند. این اصل اخلاقی نه تنها در ادیان مختلف بلکه در مکاتب فلسفی نیز مورد تأیید قرار گرفته است و از دیرباز بخشی از فرهنگ‌های مختلف جهان بوده است. پایبند بودن به این قاعدۀ سبب می‌شود که ما با دلسوزی، رحمت، سخاوت و خیرخواهی با دیگران رفتار کنیم؛ چرا که خواهان همۀ این موارد برای خود هستیم، و عدم رعایت آن باعث می‌شود خودخواهیها و تعصبات بیجا در جامعه ریشه دواند. عدالت، انصاف، عفو و گذشت، امر به معروف و نهی از منکر، پرهیز از غرور و تکبر و خودخواهی سرمنشأ ایجاد یک جامعۀ اخلاقمدار نمونه است. |
| کلیدواژه ها |
| قاعده زرین اخلاق، اخلاق تربیتی، نهج البلاغه |
| وضعیت: پذیرفته شده برای ارائه شفاهی |
